DONATE NOW - UPI
सुन्दर-काण्ड > पुष्पक विमान का दर्शन
This chapter describes Pushpaka in glorious and amazing detail.
स तस्य मध्ये भवनस्य संस्थितम् |
महद्विमानम् मणिवज्रचित्रितम् |
प्रतप्तजाम्बूनदजालकृत्रिमम् |
ददर्श वीरः पवनात्मजः कपिः || ५-८-१
महद्विमानम् मणिवज्रचित्रितम् |
प्रतप्तजाम्बूनदजालकृत्रिमम् |
ददर्श वीरः पवनात्मजः कपिः || ५-८-१
That Hanuma the courageous one, the son of Lord Vayu, saw the great aerial plane
standing in the middle of that building with a surprising hue, due to diamonds, and gems decorated
by series of refined gold."
तदप्रमेयाप्रतिकारकृत्रिमम् |
कृतम् स्वयम् साध्विति विश्वकर्मणाः |
दिवम् गतम् वायुपथप्रतिष्ठितम् |
व्यराजतादित्यपथस्य लक्ष्मिवत् || ५-८-२
कृतम् स्वयम् साध्विति विश्वकर्मणाः |
दिवम् गतम् वायुपथप्रतिष्ठितम् |
व्यराजतादित्यपथस्य लक्ष्मिवत् || ५-८-२
That plane shone like symbol for solar path standing in the aerial path obtaining
the sky. Manufactured by Vishvakarma himself and praised by him as one without comparison in
beauty."
न तत्र किंचिन्न कृतम् प्रयत्नतो |
न तत्र किंचिन्न महर्हरत्नवत् |
न ते विशेषा नियताः सुरेष्वपि |
न तत्र किंचिन्न महाविशेषवत् || ५-८-३
न तत्र किंचिन्न महर्हरत्नवत् |
न ते विशेषा नियताः सुरेष्वपि |
न तत्र किंचिन्न महाविशेषवत् || ५-८-३
In that plane there is not even a small thing that is not made with great effort, in
that there is nothing without the best diamonds, those characteristics definitely are not in Devas
also, in that there is nothing that is not of great significance."
तपह्समाधानपराक्रमार्जितम् |
मनःसमाधानविचारचारिणम् |
अनेकसंस्थानविषेषनिर्मितम् |
ततस्ततस्तुल्यविशेषदर्शनम् || ५-८-४
मनःसमाधानविचारचारिणम् |
अनेकसंस्थानविषेषनिर्मितम् |
ततस्ततस्तुल्यविशेषदर्शनम् || ५-८-४
One that has been obtained by austerities and by prowess, one that moves about by
thoughts of concentrated mind, made from various significant parts with an appearance of parts of
equal significance, collected from here and there from all over the world."
विशेषमालम्ब्य विशेषसंस्थितम् |
विचित्रकूटम् बहुकूटमण्डितम् |
मनोऽभिरामम् शरद्न्दुनिर्मलम् |
विचित्रकूटम् शिखरम् गिरेर्यथा || ५-८-५
विचित्रकूटम् बहुकूटमण्डितम् |
मनोऽभिरामम् शरद्न्दुनिर्मलम् |
विचित्रकूटम् शिखरम् गिरेर्यथा || ५-८-५
Obtaining a special construction as a special object, like a mountain with wonderful
peaks adorned by many peaks, attractive to soul, calm like an autumnal moon, like the peak of a
mountain with other wonderful small peaks."
वहन्ति यम् कुण्डशोभितानना |
महाशना व्योमचरा निशाचराः |
विवृत्तविध्वस्तविशाललोचना |
महाजवा भूतगणाः सहस्रशः || ५-८-६
महाशना व्योमचरा निशाचराः |
विवृत्तविध्वस्तविशाललोचना |
महाजवा भूतगणाः सहस्रशः || ५-८-६
Hanuma saw that aerial plane which rakshasas who were great eaters, with a face
beautified by earnings, who roamed around in the sky and thousands of genii with round eyes,
crooked eyes and wide eyes capable of great speed carrying it."
वसन्तपुष्पोत्करचारुदर्शनम् |
वसन्तमासदपि कान्तदर्शनम् |
स पुष्पकम् तत्र विमानमुत्तमम् |
ददर्श तद्वानरवीरसत्तमः || ५-८-७
वसन्तमासदपि कान्तदर्शनम् |
स पुष्पकम् तत्र विमानमुत्तमम् |
ददर्श तद्वानरवीरसत्तमः || ५-८-७
That Hanuma the best among Vanara warriors saw there a best plane with the name of
Pushpaka with a more beautiful appearance than a group of flowers during spring, a more attractive
appearance than even the spring season."
इति वाल्मीकि रामायणे आदि काव्ये सुन्दर काण्डे अष्टमः सर्गः
Thus, this is the 8th chapter in Sundara Kanda of Valmiki Ramayana, the First Epic
poem of India.